#ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ #ಮಾಡುವ #ಕ್ರಮ:

#ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ #ಮಾಡುವ #ಕ್ರಮ:

ಪ್ರದಕ್ಷಿಣ ಎಂದರೆ ಸುತ್ತಿಬರುವುದು ಎಂದರ್ಥ. ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣಾ ಎಂದರೆ ಕಲೆ ಅಥವಾ ಕೌಶಲ್ಯ. ಆಂಗ್ಲಭಾಷೆಯಲ್ಲಿರುವ "dexterious" ಅಥವಾ "dexterity" ಎಂಬ ಪದವು ಸಂಸ್ಕೃತದ "ದಕ್ಷಿಣ" ಎಂಬ ಪದದ ಅಪಭ್ರಂಶ ರೂಪವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಎಂದರೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ, ಕಲಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸುತ್ತಿ ಬರುವುದು ಎಂದರ್ಥ.
#ತಂತ್ರಸಾರಸಂಗ್ರಹದ ಪ್ರಕಾರ ಯಾವುದೇ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಪ್ರಾಕಾರದ ವಿಭಜನೆಯು ಮೂರು ಹಂತದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಮೊದಲನೆಯದು ಹಸಿರು ತುಂಬಿದ, ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿರುವ ಉದ್ಯಾನವನ. ಎರಡನೆಯದು ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಮಾಡಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತಿರುವ ವಿಶಾಲವಾದ ಪ್ರಾಕಾರ. ಮೂರನೆಯದು ಗರ್ಭಗುಡಿ. ಪ್ರದಕ್ಷಣೆಯ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ನಿಯಮವಿಲ್ಲ. ಯಥಾಶಕ್ತಿ, ಯಥಾಮತಿ, ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆಗಳನ್ನು ಹಾಕಬಹುದು. ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಹಾಕುವಾಗ ಯಾವುದೇ ಸಂಭಾಷಣೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರಕೂಡದು. ಪರಿಶುದ್ಧ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ, ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ರೂಪವಾಗಿ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಹಾಕಬೇಕು. ಸರಿ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆಯನ್ನು ಹಾಕುವುದು ಸತ್ಸಸಂಪ್ರದಾಯವಲ್ಲ. ಸರ್ವದಾ ಬೆಸಸಂಖ್ಯೆ ಎಂದರೆ ೧, ೩, ೫, ೭ ಮುಂತಾಗಿ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಮಾಡುವುದು ವಿಹಿತ. ಯಾವ ದೇವರ ಸನ್ನಿಧಿಯಲ್ಲಿ ನಮಸ್ಕರಿಸಲು ತೊಡಗಿರುವೆವೋ, ಆ ದೇವರ / ದೇವಿಯ ಸ್ತೊತ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪಠಿಸಬೇಕು. ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೇಳಬಹುದಾದ ಕೆಲವು ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ, ಸರ್ವಪ್ರಚಲಿತ, ಸಾಮಾನ್ಯ #ಶ್ಲೋಕಗಳು ಇಂತಿವೆ: 

ಯಾನಿ ಕಾನಿ ಚ ಪಾಪಾನಿ ಜನ್ಮಾಂತರ ಕೃತಾನಿ ಚ |
ತಾನಿ ತಾನಿ ವಿನಶ್ಯಂತಿ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣ ಪದೇ ಪದೇ ||

ತೀರ್ಥಕೋಟಿ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ವ್ರತಕೋಟಿ ಶತಾನಿ ಚ |
ನಾರಾಯಣ ಪ್ರಣಾಮಸ್ಯ ಕಲಾಂ ನಾರ್ಹಂತಿ ಷೋಡಶೀಮ್ ||

ಉರಸಾ ಶಿರಸಾ ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಮನಸಾ ವಚಸಾ ತಥಾ |
ಪದ್ಭ್ಯಾಂ ಕರಾಭ್ಯಾಂ ಜಾನುಭ್ಯಾಂ ಪ್ರಣಾಮೋಷ್ಟಾಂಗ ಈರಿತಃ ||

ನಮೋಸ್ತ್ವನಂತಾಯ ಸಹಸ್ರಮೂರ್ತಯೇ ಸಹಸ್ರ ಪಾದಾಕ್ಷಿ ಶಿರೋರುಬಾಹವೇ |
ಸಹಸ್ರ ನಾಮ್ನೇ ಪುರುಷಾಯ ಶಾಶ್ವತೇ ಸಹಸ್ರಕೋಟಿ ಯುಗಧಾರಿಣೇ ನಮಃ ||

ನಮೋ ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯದೇವಾಯ ಗೋಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಹಿತಾಯ ಚ |
ಜಗದ್ಧಿತಾಯ ಕೃಷ್ಣಾಯ ಗೋವಿಂದಾಯ ನಮೋ ನಮಃ ||

ಕಲ್ಯಾಣಾದ್ಭುತ ಗಾತ್ರಾಯ ಕಾಮಿತಾರ್ಥ ಪ್ರದಾಯಿನೇ |
ಶ್ರೀಮದ್ವೇಂಕಟನಾಥಾಯ ಶ್ರೀನಿವಾಸಾಯ ತೇ ನಮಃ ||

ಪರಮಾತ್ಮನೇ ಸತತಮೇಕರೂಪಿಣೇ ದಶರೂಪಿಣೇ ಶತಸಹಸ್ರರೂಪಿಣೇ |
ಅವಿಕಾರಿಣೇ ಸ್ಫುಟಮನಂತರೂಪಿಣೇ ಸುಖಚಿತ್ಸಮಸ್ತ ತನವೇ ನಮೋ ನಮಃ ||